zaterdag 29 december 2012

Brood uit de Romertopf


Onlangs ontdekte ik dat er binnen de broodbakwereld een kleinere "scene" is die zich bezighoudt met broodbakken in de Romertopf. Laat ik nou net al jaren twee van die dingen in de kast hebben liggen! Ooit gekregen van schoonmama, maar nooit de tijd genomen om er iets mee te doen.

Een ideale gelegenheid om twee nieuwe dingen tegelijkertijd uit te proberen: het rijzen in de oven en het bakken in de Romertopf .

Ik bakte twee broden achter elkaar.

Aan de insnedes is te zien dat de rijs niet zo goed was.


"Romertopfbrood 1" ging volgens de klassieke Romertopf-methode.

  • Eerst laat je de Romertopf een half uur onder water staan, dat kan mooi tijdens de eerste rijs van het deeg. Het poreuze aardewerk van de Romertopf neemt het water op, tijdens het bakken moet dit zorgen voor een hoge vochtigheidsgraad waardoor je gerechten gaar en sappig worden, en in het geval van brood er een knapperige korst van schijnt te komen.
  • Na de eerste rijs gooi je het deeg zo in de Romertopf. Invetten kan niet bij een Romertopf, en schijnt niet nodig te zijn: na het bakken komt het brood als vanzelf uit de Romertopf rollen.
  • Je laat het deeg rijzen in de Romertopf. Ik heb dit gedaan in een oven die op 40 graden was voorverwarmd. Het deeg rees als een tierelier, voor het eerst deze winter had ik weer een succesvolle tweede rijs!
  • Vervolgens zet je de oven op 220 graden (heteluchtoven op 200) en bak je het brood.
  • Na een kwartier bakken haalde ik het deksel van de Romertopf, om een knapperige korst te garanderen. Er kwam een ongelooflijke hoeveelheid stoom uit de Romertopf zetten, uitgedroogd was mijn deeg in elk geval niet! Na afbakken zonder deksel zag het geheel er prachtig uit. 
  • Aan de drie inkervingen is echter duidelijk te zien dat het brood niet mooi uit z'n korst is gerezen, zoals dit horen inkervingen er niet uit te zien. Ik denk dat dit door de te vochtige omgeving te wijten is, vooral tijdens het einde van de baktijd.
Ik keerde de Romertopf om, nu zou mijn brood als vanzelf uit de schaal komen rollen. Maar niets van dat! Muurvast zat mijn brood, hoe hard ik ook schudde. Ik probeerde het vervolgens voorzichtig los te werken met een siliconen deegspatel, toen dit niet lukte heb ik het brood met diezelfde spatel ruw losgebikt. Pas daarna ontdekte ik dat de Romertopf niet de ideale vorm heeft voor een brood. Mijn brood was breed en plat geworden, en een beetje raar.
Na wat Googlen ontdekte ik dat er nog steeds Romertopfen worden verkocht, en dat er inmiddels ook broodbakvormen in het assortiment zitten. Voor mij pas een optie, zodra het me eerst is gelukt om een perfect brood in mijn gewone ouderwetse Romertopf (uit 1970) te bakken, eentje die ook van de bodem loskomt.



"Romertopfbrood 2" werd derhalve op een alternatieve wijze bereid. Ik besloot alleen de deksel even in water te zetten en de schaal droog te laten. Deze bestrooide ik ruim met meel. Ik koos voor semolinameel, omdat dat zo mooi gelig blijft na het bakken.
De tweede rijs liet ik wederom in de Romertopf in de oven plaatsvinden, wederom met succes. Na een kwartier bakken haalde ik het nog vochtige deksel van het brood. En na het afbakken zat er een prachtige korst op mijn brood.
Maar.... wederom bleef het hardnekkig vastplakken aan de schaal. En eindigde het verhaal met mij ruw hakkend met een siliconen deegspatel. Het brood smaakte trouwens heel lekker, maar 't is niet presenteerbaar voor gasten.

Zodra ik met succes in de Romertopf heb gebakken, zal ik de methode op mijn Receptenpagina plaatsen. Vooralsnog blijft het bij dit bescheiden verslagje.


13 opmerkingen:

  1. Een stukje bakpapier op de bodem?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik probeer al een half jaar te bakken in de Römertopf broodvormen. Rijzen doet het erg goed (au bain Marie) doch in de oven zakt het altijd in. Ik vet de binnenkant altijd in, anders zit het vast. Mijn recept is: 500 gr. zelfgemalen tarwemeel, 300 ml. water op 40°, 20 à 25 gr. verse gist, 1 tl. natriumcarbonaat, 10 gr. zout en een 1/2 el. olie. Iemand een idee waar mijn fout zit?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Bedankt voor de reacties, een stukje bakpapier op de bodem zou kunnen, maar ik denk dat dan het hele Romertopf-effect verdwijnt. Je zou er juist een lekkere korst mee moeten kunnen creeren.
    Het inzakken in de oven kan aan verschillende zaken liggen. Heb je een vaste methode voor het vormen van het deeg?
    Bij een romertopf denk ik als eerste aan de vochtigheidsgraad, want deze kan ook invloed hebben op reactie van het deeg.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik heb vandaag twee Romer Topf broden gebakken volgens de "Römer Topf beginnersfout" methodiek:
    Omdat ik geen idee heb hoe een Römer Topf werkt heb ik de twee helften (deksel en pot als twee bakvormen van tera cotta gezien en zo behandelt. Ik heb twee deeg ballen gemaakt van ca. 500 gram bloem, gist, zout en circa 400 ml water, laten rijzen in de kom waarin ik gemixed heb en na 45 min. rijzen gewoon in de droge (dus helemaal niet geweekte) Topf helften gelegd die wel bloem ingestrooid zijn geworden. Resultaat: twee prachtige broden met mooie korst en een meer dan prima texture.
    Ik had eventueel de twee broden uit de töpfe kunnen halen om ze nog 10 min af te bakken, maar de korst leek goed genoeg te zijn. Volgens mij dus gewoon droog gebruiken en het weken achterwege laten...
    Groetjes, Sander Tel.
    De broden in de

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Het lossen gebeurt vanzelf als de vorm en het brood afkoelt zijn.
    Tenminste als je de vorm droog hebt gebruikt, voorverwarmd hebt op 225 graden en ingestrooid hebt met meel (of beter maismeel)
    Mijn theorie is dat het deeg bijna niet kan vastplakken (permanent dan) omdat de klei heet is en zo gauw het deeg de klei raakt er een soort schroei laagje ontstaat die bijna onmiddellijk als een soort van anti- aanbak laagje gaat fungeren...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dus wel eerst de Römertopf verhitten in de oven en dan pas deeg erin?

      Verwijderen
    2. Nee! Verwarm nooit de Römertopf. Je kunt het koud houden, voeg gewoon 10 - 15 minuten kooktijd toe.
      Om op bakpapier te antwoorden - dit heeft geen invloed op de Römertopf-ervaring. ; ~}

      Verwijderen
  6. Ik raad het af om koud deeg in een warme Romertopf te plaatsen, de thermische schok kan de romertopf dan zeer makkelijk laten breken. Zelfde reden dat je een warme romertopf niet op een koud aanrecht kan zetten.

    Ik bak zelf ongeveer nu 3 jaar broden in romertopf ongeveer 1 stuk per week en gebruik bakpapier in de onderste schaal om het kleven tegen te gaan.

    Ik laat het deeg 1 uur normaal rijzen, daarna plaats ik het deeg in (koude geweekte) romertopf, deksel erop en vervolgens 2 uur in (niet voorverwarmde) oven op 200-220 graden.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. heb mijn brood voor de eerste keer gebakken in de speciale vorm Pane van romertopf. Mooi brood geworden alleen met omkeren brak hij over de lengte doormidden helaas. En de rest zit in de bak. Deze is voorzien van glazuurlaag en ik had hem ingevet en met meel gedaan. Jammer!!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. ik maak de römertopf niet nat van te voren , strooi bloem erin voor het aanbakken ! Mijn broden zijn hoog , luchtig en met krokante korst . wel gelijk uit de romertopf kiepen als de baktijd klaar is .

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ik ben op zoek naar een goed recept voor het bakken van brood in de romertopf. Is het mogelijk dat je eenmalig een recept hier neerzet zodat ik dat voortaan zonder problemen kan.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. ik ben echt een kluns met bakken, maar sinds ik dit recept in mijn (oude, ongeglazuurde römertopf bak, ben ik verslaafd en bak ik het elke week. Ik ben zelf allergisch voor gluten, en helaas later bleek ook voor de havervariant die ongelooflijk lekker was, maar nu vervang ik de haver voor boekweit en ook dat is lekker. Pas bleek ik aan het eind van mijn voorbereiding geen eieren te hebben, toen de variant met de gemalen lijnzaad geprobeerd, en ook die was gelukt!
    Brood komt schoon uit römertopf. heb nu een extra gekocht wel geglazuurd, gaat ook goed. Succes! Variant op recept van ohmypie:

    Wat heb je nodig?
    • 2 Mengkommen
    • Oven
    • Römertopf
    Ingrediënten:
    In de grootste mengkom:
    • 200 g glutenvrije havermout of boekweitmeel
    • 150 g kastanjemeel*
    • 1 tl baksoda
    • 1 tl bakpoeder
    • zeezout
    • 1 el psylliumvezels
    In de kleinere mengkom:
    • 330 g (vegan) yoghurt
    • 3 eieren**
    • 1 el kokosolie (gesmolten)
    • 1 el appelazijn of citroensap
    Voor de garnering:
    • 30 g pompoenpitten
    *Kastanjemeel kun je eventueel vervangen door boekweitmeel of amandelmeel.
    **Eivrij of vegan? Vervang de eieren door 3 el gebroken lijnzaad geweekt in 9 el warm water.
    Aan de slag!
    1. Week de Römertopf 15 minuten in koud water en bestrooi dan de bodem met wat havermout.
    2. Schenk de natte ingrediënten bij de droge ingrediënten en meng alles goed door elkaar tot er een stevig maar kleverig broodbeslag ontstaat.
    3. Doe het beslag in de Römertopf en verdeel de pompoenpitten hier overheen.
    4. Zet het brood in de koude oven, stel de temperatuur in op 225 ºC en laat 1 uur bakken.
    5. Laat het brood afkoelen buiten de oven.
    6. Bewaar het brood in een theedoek

    BeantwoordenVerwijderen
  11. ik heb een geëmailleerde romertopt, die hoeft toch niet onder water eerst?

    BeantwoordenVerwijderen